با توجه به نقش عمده فرهنگ و اعتقادات ديني در آموزش پذيري جامعه، به عقيدة بسياري از صاحبنظران، راهكار نهايي پايان دادن به بهره برداري بي حد و حصر انسان از منابع طبيعي و ايجاد روحية مسؤليت پذيري مشترك جهت حفاظت محيط زيست احياء فرهنگ هاي اصيل ملل و رويكرد به تعاليم ديني و بهره گيري از رهنمود هاي اديان الهي است.
بسياري از مباني فرهنگي ما كه با اعتقادات ديني آميخته است حاوي تعاليم و رهنمود هاي ارزشمندي است كه ميتواند راهگشاي مشكلات كنوني نسل بشر باشد. از آن جمله نحوه نگرش و برخورد فرهنگ ايراني و منابع اسلامي با طبيعت به عنوان آثار رحمت و بركت و مذموم دانستن بارزترين و عمده ترين عامل كاهش منابع طبيعي و افزايش ضايعات يعني خصلت اسراف و تبذير است.
مقدمه
مشكلات و بحرانهاي كنوني منابع طبيعي و ملي به مرحله اي رسيده است كه ميتوان ادعا كرد حل آنها از عهده دولتها و نهاد ها و تشكيلات دولتي و غيردولتي خارج است، تنها با بسيج عمومي و همكاري و مشاركت همه ساكنان زمين ميتوان اين بحرانها را كاسته و يا به رفع آنها پرداخت. از سوي ديگر به تجربه ثابت شده است كه بسيج عمومي در مواردي كه اهداف برنامه ها ريشه در اعتقادات فرهنگي و باور هاي ديني مردم داشته باشد با موفقيت و پيشرفت بيشتري همراه است. لذا اغلب صاحبنظران بر اين باورند كه تنها راه نجات انسان و خاتمه دادن به تخريب و اتلاف روز افزون منابع طبيعي رويكرد به تعاليم ديني و بهره گيري از دستورات و راهنمايي هاي اديان الهي است.
قرن بيستم كه با جدايي دين از علم، اقتصاد از فرهنگ و ماديات از معنويات شروع شد نهايتاً با بروز بحرانهاي عمده زيست محيطي به رويكرد مجدد انديشمندان و محققين جهان به اصول و مباني ديني و اخلاقي انجاميد. از سال 1977 كه بر اساس برنامه سازمان ملل، بررسي نقش اديان در مقابله با بحرانهاي زيست محيطي توسط دانشگاه هار وارد آغاز شده است تاكنون هزارها مقاله و تحقيق ارزشمند توسط انديشمندان و پژوهشگران دنيا ارائه شده است كه بر ضرورت بازگشت به فرهنگ ديني و بنيان گذاري اخلاق زيست محيطي تأكيد نموده اند و معتقدند كه اديان جهان ميتوانند از نيروي خود براي پايان دادن به بهره برداري بي حد و حصر انسان از منابع طبيعي و ايجاد روحية مسئوليت پذيري مشترك جهت حفاظت محيط زيست استفاده نمايند.
در اين ميان مباني فرهنگ ايراني و ديدگاههاي اسلام و قرآن در تبيين ارزش واقعي منابع طبيعي و عوامل محيط زيست به عنوان آيات و نشانه هاي علم، قدرت و عظمت آفريننده جايگاه ويژه اي به خود اختصاص داده است.
جايگاه منابع طبيعي در فرهنگ ايران
خوشبختانه كشور ما با قرار گرفتن در محل تلاقي فرهنگ اصيل ايراني و تعاليم عالي اسلامي از پتانسيل بالايي در زمينه حفاظت و حرمت منابع طبيعي برخوردار است. كتب ادبي ما سرشار از اشعار و تمثيل هايي است كه بيانگر ارزش والاي طبيعت از ديدگاه ايرانيان به عنوان آيه ها و نشانه هاي شناخت و عشق به معبود است. آب، نان و هر جزيي از طبيعت از ديدگاه ايرانيان تنها به عنوان منابع مصرفي محسوب نمي گردند، بلكه نمونه هاي رحمانيت، قدرت و تدبير باري تعالي به حساب مي آيند و هر برگ درختي دفتري است در معرفت كردگار. به همين دليل ايرانيان به نمك كه ظاهراً فراوان ترين و كم ارزشترين منبع طبيعي است قسم ميخورند، نان را لگد نميكنند و آلوده كردن آب را گناه ميشمرند.
مبلغ قابل پرداخت 18,700 تومان
