در تمامي طبقه بنديهاي ژئوتكنيكي، ويژگيهاي نمونه هاي دست خورده (disturbed samples)ملاك دسته بندي خاكها بوده است.دست خوردگي نمونه ها، باعث تغيير ساختار خاك (Soil structure) مي گردد، لذا طبقه بنديهاي موجود بيانگر رفتار واقعي خاكها، در شرايط طبيعي نمي باشند. هدف اصلي مباحث زمين شناسي مهندسي و ژئوتكنيك ، شنخت رفتار واقعي خاكهاست. رفتار مكانيكي خاكهاي ريزدانه، تابع تاريخچه زمين شناسي آنها بوده و تشكيل ساختار اوليه خاكها و تغييرات آن در طي زمان زمين شناسي، نقش تعيين كننده اي بر ويژگيهاي رفتاري خاك دارد (Chandler, 2000)، خاكهاي رسي سست (Soft clay) ، رس سخت (hard clay) ، خاكدانه اي (granular soil) و همچنين خاكهاي برجا ، بر حسب وضعيت ساختاري مي توانند مشابه سنگهاي هوازده و ضعيف عمل كنند (Leroueil & Vaughan, 1900). در اين پژوهش سعي شده است، طبقه بندي جديدي بر مبناي ويژگيهاي ساختاري خاكها ارائه گردد به گونه اي كه قدرت ارتباط بين رفتار مكانيكي ، تاريخچه زمين شناسي و ساختار ميكروسكوپي خاك ها را داشته باشد.

متن اصلي :

1) مفاهيم پايه :

براي بيان اين طبقه بندي ، ابتدا مفاهيم اساسي كه مورد استفاده قرار گرفته است،

شرح داده مي شود تا زبان مشتركي براي فهم طبقه بندي پيشنهادي باشد.

1-1- ساختار خاک :

ساختار خاک (Soil structure) به تلفيقي از پيوند بين ذرات (bonding) و

نحوه آرايش ذرات خاك (Fabric) گفته مي شود (Mitchell, 1967) . اين واژه

بيانگر تفاوت بين خواص خاك در حالات طبيعي و بازسازي شده

(reconstituted) در نسبت پوكــــي (void ratio) يكسان مي باشدفابريك

خاكها تابع عوامل گوناگوني است. از جمله اين عوامل مي توان به شرايط و

سرعت رسوبگذاري ، وجود آب در محيط رسوب گذاري، اندازهذرات خاك، نوع

كاني رسي،‌درصد املاح موجود در آب، نسبت كاتيونهاي تك ظرفيتي به

كاتيونهاي دو ظرفيتي ، وجود مواد آلي، ‌ميزان تحكيم يافتگي رس ها و .....

اشاره نمود.

بررسي هاي كاملي توسط ( 1985 ) Leroueil et al ، ( 1951 ) Lambe ،

( 1970 ) Sides & Barden ، ( 1976 ) Mitchell در مورد فابريك خاكهاي

ريزدانه انجام گرفته است.‌پيوند بين ذرات خاك هاي ريزدانه مي تواند تحت اثر

عوامل مختلفي ايجاد گردد. نيروهاي الكتروستاتيك ، واندروالس، اسمزيك، كشش

سطحي ، همچنين سيمان شدگي و اتصال جامد بين ذرات خاك از جمله عوامل

پيوند يافتگي بين ذرات خاك هستند. امروزه مقاومت خاكها را نمي توان به تنهاي

با ميزان تخلخل و تاريخچه تنش خاكها برآورد نمود، بلكه عوامل گوناگوني مانند

نهشته شدن سيمان در محل تماس ذرات ماسه اي ( 1984 ، Mitchell & Solimar) ، جوش خوردگي بين ذرات تحت فشار بالا، رسوب املاج كربناته، هيدروكسيدها و مواد آلي ناشي از انحلال ، در بين ذرات خاك (Leroueil & Vaughan, 1990) بر مقاومت خاك ها موثر هستند.

2-1- فرآيندهاي زمين شناسي موثر بر ساختار خاكها :

مراحل مختلف و طولاني مدت تشكيل خاك از سنگ منشاء رسوبگذاري، تحكيم ،

تراكم ، دياژنز، رخدادهاي تكتونيكي ، هوازدگي ، فرسايش و .... ساختار نهايي

خاك را شكل مي دهند . برخي ازاين فرآيندها همزمان و به موازات هم عمق مي

كنند به طور كلي اين فرآيندها مي توان به دو دسته فرآيندهاي حين روسوبگذاري

و تراكم بكر خاك ( گروه 1) و فرآيندهاي بعد از رسوب گذاري و تراكم بكر خاك

(گروه 2) تقسيم نمود. انواع فرآيندهاي گروه 1 و 2 در جدول (1) نشان داده شده

اند. فرآيندهاي گروه 1 در حين نهشته شدن رسوبات عمل مي كنند. ساختار خاك

تحت اثر اين فرآيندها، ساختار رسوبي ناميده مي شود (جدول 1). فرآيندهاي

گروه 2 بعداز رسوبگذاري و تراكم بكر اوليه خاك بر ساختار آن اثر مي گذارند.

ساختار خاك، در اين حالت اصطلاحا ساختار بعد از رسوبگذاري ناميده مي شود

كه در اثر عملكرد فرآيندهاي گروه 1 و 2 شكل مي گيرد.

3-1- تراكم پذيري و حساسيت خاكها:

ويژگيهاي تراكم پذيري و مقاومتي خاكهاي ريزدانه بازسازي شده مرجع معتبري

براي فهم و تفسير رفتار خاكها در حالت دست نخورده (Undisturbed)

محسوب مي گردد‌